Interview NRC
Herien Wensink interviewde Sadettin over zijn nieuwe voorstelling De Radicalisering van Sadettin K.
Hij maakte luchtige, genuanceerde voorstellingen over zijn Turkse achtergrond, maar nu wil Sadettin Kirmiziyüz discriminatie serieus aan de kaak stellen.
Waarom werd ik niet eerder boos?
Hij is er klaar mee, zegt Sadettin Kirmiziyüz. Boos ook. De laatste jaren maakte de Turks-Nederlandse theatermaker (33) naam met geestige, genuanceerde voorstellingen over zijn achtergrond als kind van Turkse gastarbeiders. Hij deed verslag van een bedevaart met zijn vader (De vader, de zoon en het Heilige Feest, 2011) reconstrueerde het grillige levenspad van zijn broer, coffeeshophouder (What’s happenin’ brother? 2012). In de hit voorstelling Somedaymyprince will .com (2012) verdiepte hij zich in zijn zusje, geboren en getogen in Nederland, die onder invloed van een internetimam islamiseerde en trouwde in Turkije.
Subtiel kwamen in die voorstellingen zaken als religie, racisme en de multiculturele samenleving aan bod. Hij heeft de recensies er nog eens op nageslagen. „‘Grappig’, las ik vaak. En: ‘ontroerend.’” Zijn publiek werd wel aan het denken gezet, maar nog te vaak gunde hij het de opluchting van de lach, zegt hij nu. „Ik liet de zaak netjes van alle kanten zien, zonder me er zelf over op te winden. Nooit zei ik: dit is gewoon hartstikke fout.”
In zijn nieuwe voorstelling De radicalisering van Sadettin K. richt hij de blik op de samenleving, en op zichzelf. Die samenleving is hevig gepolariseerd, hijzelf is een ander mens dan twee jaar geleden. „Ik kan het niet meer opbrengen om lichtvoetig te tapdansen tussen twee culturen.”
Wat is er veranderd?
„Sinds ik vader werd, ruim een jaar geleden, voel ik een grotere verantwoordelijkheid voor de wereld. Ik ben me ervan bewust geworden dat alles wat ik doe invloed heeft op het leven van een ander. De vluchtelingenproblematiek, uitsluiting, de verharding van het debat, het houdt me meer bezig, en ik wil me actiever inzetten om vooroordelen, racisme en wij-zij-denken tegen te gaan.”
Hoe? Je besteedde in je voorstellingen steeds al aandacht aan maatschappelijke misstanden.
„Maar altijd luchtig en met humor. Mijn ouders, broer, zus en ikzelf, we zijn allemaal racistisch be- jegend. Dat liet ik wel zien in mijn voorstellingen, maar zonder te oordelen. Ook in mijn persoonlij- ke leven lachte ik erom, en pareerde het. Nu denk ik: waarom heb ik me nooit kwaad gemaakt? Om mijn vader, die hier al 41 jaar woont, en er nooit bij zal horen. Om mijn zusje, die naar Turkije emigreerde omdat ze hier niet gelukkig was. In de voorstelling over haar zeg ik nergens: dat is verschrikkelijk! Nee, ik nuanceerde het, en maakte er grapjes over. Het lukt me nu steeds minder om die relativerende knipoog te maken.”
